Ten tekst przeczytasz w 5 min.
od siebie słów kilka
Pałac w Pławniowicach (Pałac Ballestremów) to prawdziwa perełka architektoniczna województwa śląskiego, położona tuż obok jeziora Pławniowice, niedaleko Gliwic. Jest to jeden z najlepiej zachowanych i najpiękniejszych zespołów pałacowo-parkowych w regionie, który zachwyca swoim bajkowym wyglądem i doskonałym stanem utrzymania. Czerwień cegieł kontrastująca z zielenią otaczającego parku sprawia, że miejsce to wygląda niemal bajkowo.
Sam pałac otacza malowniczy park, który, choć nie jest ogromny, został świetnie odrestaurowany. Znajdziemy tu starannie utrzymane alejki, ozdobne klomby, małą architekturę i liczne elementy dekoracyjne, które nadają temu miejscu niesamowitego klimatu. Warto dodać, że cały kompleks jest wpisany do rejestru zabytków i należy do najważniejszych punktów na mapie atrakcji turystycznych regionu.
Jeszcze kilka lat temu pałac i jego otoczenie można było podziwiać za darmo, jednak obecnie (2024) wprowadzono opłaty za samo wejście na teren parku. Dla wielu odwiedzających, zwłaszcza tych tu wracających, może być to niemiłym zaskoczeniem.
Historia
Pałac w Pławniowicach został wzniesiony pod koniec XIX wieku przez ród Ballestremów, który należał do jednych z najbardziej wpływowych i zamożnych rodzin na Śląsku. Budowa pałacu zakończyła się w 1885 roku. Inspiracją dla architekta było połączenie stylu neogotyckiego i neorenesansowego, co nadało budowli wyjątkowy, baśniowy charakter. Pałac był rezydencją rodzinną Ballestremów aż do końca II wojny światowej.
W czasie wojny budynek pałacu nie doznał większych zniszczeń. Po wojnie, jak to często bywało z magnackimi rezydencjami, pałac został znacjonalizowany i wykorzystywany przez różne instytucje. Dopiero pod koniec XX wieku podjęto decyzję o jego renowacji i przywróceniu mu dawnej świetności. Dziś obiekt jest własnością diecezji gliwickiej i pełni funkcje kulturalne oraz reprezentacyjne.
Oprócz samego pałacu warto zwrócić uwagę na inne elementy kompleksu, takie jak przyległe budynki gospodarcze, oranżeria i kaplica. Całość stanowi unikalny przykład XIX-wiecznej architektury rezydencjonalnej, który na szczęście przetrwał burzliwe losy XX wieku w niemal nienaruszonym stanie.
Ciekawostki
- Pałac w Pławniowicach często pojawia się w rankingach najpiękniejszych zamków i pałaców w Polsce.
- Budowla inspirowana była pałacami w stylu francuskim i niemieckim, co czyni ją unikalnym przykładem architektury na Górnym Śląsku.
- Przed II wojną światową pałac był siedzibą arystokratycznej rodziny Ballestremów, znanej z inwestycji w przemysł i górnictwo.
- W pałacu organizowane odbywają się liczne wydarzenia kulturalne, koncerty i spotkania.
- Kompleks pałacowy otacza przepiękny park krajobrazowy, który również jest częścią zabytkowego założenia.
- W czasie PRL-u pałac służył jako siedziba różnych instytucji, ale uniknął poważnych zniszczeń.
Legendy o pałacu Ballestremów
Legenda o tajnym skarbie Ballestremów
Jedna z najbardziej znanych legend związanych z pałacem mówi o tajnym skarbie Ballestremów. Według miejscowych opowieści, kiedy rodzina Ballestremów opuszczała rezydencję pod koniec II wojny światowej, miała ukryć część swojego majątku w podziemiach pałacu. Złoto, kosztowności i drogocenne dzieła sztuki rzekomo spoczywają gdzieś w niedostępnych częściach budowli, czekając na odkrycie. Wielu poszukiwaczy skarbów próbowało znaleźć ukryte bogactwa, ale jak dotąd nikomu się to nie udało.
Legenda o duchu starego ogrodnika
Inna historia krążąca wokół pałacu dotyczy ducha starego ogrodnika, który podobno do dziś dogląda roślin w parku. Zgodnie z przekazami, ogrodnik pracował na terenie rezydencji przez kilkadziesiąt lat i był niezwykle przywiązany do swoich kwiatów i krzewów. Nawet po śmierci miał powrócić do pałacu jako duch, który nocą przechadza się po alejkach, poprawiając źle zasadzone rośliny i troszcząc się o teren. Niektórzy odwiedzający twierdzą, że czują jego obecność podczas spacerów po ogrodzie, zwłaszcza w ciche i bezwietrzne wieczory.
Podsumowanie i parkowanie
Pałac w Pławniowicach to miejsce, które bez wątpienia robi ogromne wrażenie. Jeśli ktoś szuka naprawdę bajkowej architektury i doskonale utrzymanego parku, trudno znaleźć na Śląsku coś bardziej malowniczego. Kolorystyka budynku, zadbane otoczenie i spokojna atmosfera sprawiają, że spacer po tym miejscu to czysta przyjemność. Przynajmniej tak było jeszcze kilka lat temu, kiedy wejście na teren parku było darmowe.
Obecnie sytuacja wygląda nieco inaczej, ponieważ 2024 roku gdy przyjechaliśmy tutaj ponownie okazało się, że zastęp trzeba zapłacić i to niemało. Co prawda 10 zł za spacer po ogrodzie to może nie wielka kwota, ale dla wielu osób opłata za wejście może być problematyczna. Jeśli ktoś chce dodatkowo zwiedzić wnętrza pałacu, musi zapłacić dodatkowe 18 zł. Trzeba jednak wiedzieć, że dostępne do oglądania są jedynie niektóre sale reprezentacyjne. Z jednej strony można zrozumieć, że prywatni właściciele muszą mieć środki no utrzymanie pałacu. Z drugiej strony ceny wydają się absurdalne, zwłaszcza w porównaniu do innych tego typu miejsc w Polsce.
Podsumowując, Pałac w Pławniowicach to wciąż jedno z najpiękniejszych miejsc na Śląsku, ale decyzja o wprowadzeniu opłat za wstęp do parku sprawia, że mamy aktualnie do niego nieco ambiwalentny stosunek. Jeśli ktoś nigdy tu nie był, warto się wybrać – architektura i klimat tego miejsca są naprawdę wyjątkowe. Natomiast dla tych, którzy byli tu wcześniej i pamiętają bezpłatny dostęp, nowa polityka cenowa może okazać się rozczarowaniem.
Jeśli chodzi o parkowanie to przy ulicy Gliwickiej znajduje się świetnie przygotowany parking pałacowy. Jest on przestronny i pozwala na bezpieczne pozostawienie samochodu w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu. Trzeba jednak uważać, ponieważ można przegapić wjazd teren parkingu.
położenie
Galeria zdjęć z wyjazdu
