Ten tekst przeczytasz w 6 min.
od siebie słów kilka
Sarajewo, stolica Bośni i Hercegowiny, to miasto z bogatą i burzliwą historią, które przez wieki było miejscem styku kultur i religii. Położone w wąskiej dolinie rzeki Miljacki, otoczone wzgórzami, prezentuje się malowniczo i jest jednym z najbardziej fascynujących miast Bałkanów. Znane jako „Jerozolima Europy”, Sarajewo przez lata było symbolem wielokulturowości, gdzie współistniały islam, katolicyzm, prawosławie i judaizm.
Miasto „zyskało” międzynarodową sławę jako miejsce w którym zawsze była niespokojnie. W 1914 roku zamachowiec Gavrilo Princip dokonał zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, co stało się iskrą zapalną I wojny światowej. W latach 90 Sarajewo stało się synonimem dla strasznych wydarzeń związanych z wojną podobnie zresztą jak Sajgon. Dla współczesnych turystów Sarajewo jest miejscem, gdzie historia jest namacalna na każdym kroku – od cmentarzy na publicznych skwerach w centrum miasta do śladów po kulach z czasów wojny domowej. Mimo to Znajdziemy tutaj zabytki z czasów osmańskich, austro-węgierskich, aż po proste brutalistyczne zabudowania socjalistyczne.
Centrum życia miasta to Baščaršija – historyczna dzielnica handlowa, pełna wąskich uliczek, bazarów i restauracji serwujących lokalne specjały, takie jak burek czy ćevapi. Wśród turystów popularnym miejscem jest także Most Łaciński, który stał się miejscem wspomnianego zamachu. Sarajewo było również gospodarzem Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 1984 roku, a pozostałości po obiektach olimpijskich są dziś ciekawą atrakcją dla odwiedzających.
Miasto ma swój niepowtarzalny klimat – to miejsce, gdzie w jednej chwili można poczuć ducha dawnego Imperium Osmańskiego, a w następnej trafić na budynki rodem z monarchii austro-węgierskiej. To miejsce o trudnej przeszłości, ale też dynamicznie rozwijające się, tętniące życiem i pełne naprawdę gościnnych ludzi.
Historia
Sarajewo zostało założone w XV wieku przez Turków Osmańskich i przez kilka stuleci było ważnym ośrodkiem handlowym oraz administracyjnym na Bałkanach. Miasto rozkwitało jako centrum muzułmańskie, pełne meczetów, łaźni i karawanserajów. Po wojnach austriacko-tureckich w 1878 roku Sarajewo dostało się pod panowanie Austro-Węgier, co wpłynęło na jego architekturę i rozwój.
Najbardziej znanym wydarzeniem związanym z Sarajewem był zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, dokonany 28 czerwca 1914 roku przez Gavrilo Principa. Wydarzenie to przyczyniło się do wybuchu I wojny światowej, co sprawiło, że miasto na zawsze zapisało się na kartach historii.
Po I wojnie światowej Sarajewo stało się częścią nowo utworzonego Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, a później Jugosławii. W 1984 roku miasto znalazło się w centrum uwagi całego świata, gdy odbyły się tu Zimowe Igrzyska Olimpijskie.
Najtragiczniejszym okresem w historii Sarajewa była jednak wojna w Bośni i oblężenie miasta przez wojska serbskie w latach 1992–1996. Było to najdłuższe oblężenie w historii współczesnej Europy, trwające prawie cztery lata. Miasto zostało poważnie zniszczone, a jego mieszkańcy cierpieli z powodu braku żywności, wody i leków. Do dziś w wielu miejscach można zobaczyć ślady po kulach na budynkach oraz cmentarze rozsiane po całym mieście.
Obecnie Sarajewo jest dynamicznie rozwijającą się stolicą, która łączy historię z nowoczesnością. Jest miejscem otwartym na turystów, z częściowo odbudowaną infrastrukturą.
Atrakcje i zabytki
- Baščaršija – serce starego miasta, pełne orientalnych bazarów, tradycyjnych kawiarni i warsztatów rzemieślniczych. To idealne miejsce, by poczuć klimat Sarajewa.
- Studnia Sebilj – ikoniczna drewniana studnia na głównym placu Baščaršiji. Mówi się, że kto napije się z niej wody, wróci do Sarajewa.
- Most Łaciński – miejsce, w którym dokonano zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Most ten jest jednym z najważniejszych punktów historycznych w mieście.
- Katedra Serca Jezusowego – imponująca świątynia katolicka w centrum Sarajewa. Przed katedrą znajduje się pomnik Jana Pawła II, co podkreśla religijną różnorodność miasta.
- Gazi Husrev-begova džamija – największy i najważniejszy meczet w Sarajewie, pochodzący z XVI wieku. Jego dziedziniec i wnętrza są doskonałym przykładem architektury osmańskiej.
- Wieża Avaz Twist Tower – najwyższy budynek w Bośni i Hercegowinie, oferujący panoramiczny widok na całe miasto.
- Sarajewskie róże – ślady po moździerzach z czasów wojny domowej, które zalano czerwonym betonem jako symbol pamięci o ofiarach.
- Wioska olimpijska i tor bobslejowy – pozostałości po Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 1984 roku. Tor bobslejowy jest obecnie pokryty graffiti i stanowi nietypową atrakcję dla eksploratorów.
- Tunel Nadziei – podziemny tunel, który w czasie oblężenia Sarajewa służył jako jedyne połączenie miasta ze światem zewnętrznym. Dziś można go zwiedzać jako muzeum.
Ciekawostki o mieście
- Sarajewo było pierwszym miastem w Europie, które wprowadziło elektryczne tramwaje – testowano je tu nawet przed Wiedniem.
- W czasie oblężenia miasta mieszkańcy produkowali własne paliwo, destylując plastikowe butelki.
- W Sarajewie można znaleźć budynki z różnych epok i kultur. Zobaczyć możemy tutaj budowle od osmańskich meczetów, przez austro-węgierskie kamienice, po brutalistyczne bloki z czasów Jugosławii.
- Miasto było jednym z najbardziej wielokulturowych miejsc w Europie – w jednej ulicy można znaleźć meczet, cerkiew, synagogę i kościół katolicki.
Podsumowanie i parkowanie
Sarajewo to miasto, które wciąga swoją historią i unikalnym klimatem. Jest to miejsce, gdzie Wschód spotyka się z Zachodem, co widać na każdym kroku – zarówno w architekturze, jak i w atmosferze miasta. Spacer po ulicach Sarajewa to jak podróż w czasie – można tu zobaczyć zarówno ślady osmańskiej przeszłości, jak i dramatyczne pamiątki po wojnie lat 90.
Główne atrakcje miasta skupione są wokół Baščaršiji, więc najlepiej zwiedzać je pieszo. Ulice są wąskie i zatłoczone, a znalezienie miejsca parkingowego może być nie lada wyzwaniem. Jeśli jednak ktoś zdecyduje się na dojazd autem, warto skorzystać z płatnych parkingów w centrum, które są w miarę przystępne cenowo.
Podczas naszej wizyty miasto zrobiło na nas ogromne wrażenie. Z jednej strony wszechobecne cmentarze i ślady po kulach przypominały o trudnej przeszłości, z drugiej – tętniące życiem bazary, kawiarnie i restauracje pokazywały, jak bardzo Sarajewo stara się wrócić do dawnej świetności. Minie jeszcze jednak dużo czasu zanim stolica Bośni będzie należała do Europejskiej topki. Miasto ma swój klimat, ale widać tutaj typowy dla krajów muzułmańskich brak dbania o czystość. W wielu miejscach znajdziemy stertę śmieci, które negatywnie wpływają na odbiór tego miasta. Obiekty takie które powinny być dumą miejscowości jak kompleks olimpijski niszczeją i odstraszają nawet miejscowych bezdomnych. W centrum miasta znajduje się także sporo opuszczonych budynków.
Może te niedoskonałości oraz wzgląd na historię tego miejsca sprawiają, że jest to taki niesamowity specyficzny klimat który z jednej strony uspokaja a z drugiej strony elektryzuje. Naszym zdaniem Sarajewo to miejsce, które warto zobaczyć i które zostawia w pamięci niezapomniane wspomnienia.
W kwestii parkowania i ruchu lirycznego w tym mieście a mamy pełną dowolność. Jeśli gdzieś stoi samochód to znaczy że można tutaj zaparkować. Nie wiedzieliśmy żadnych informacji o odpłatności za miejsce parkowania,